Scène de théâtre — schilderij van Honoré Daumier

In een goed, stevig gebonden boek uit 1934, geschreven door de Franse kunstcriticus Raymond Escholier (1882-1961), over de Franse schilder, beeldhouwer en cartoonist Honoré Daumier (1808-1879) dat ik onlangs in een doos met opruimingsboeken van een antiqauriaat voor de somma van één euro vond, kwam ik diverse afbeeldingen tegen welke me zodanig prikkel(d)en dat ik heb besloten ze in de diverse, passende websites — welke vallen onder de moedersite Cultuurtempel — op te nemen met een paar begeleidende woorden. Twee afbeeldingen stonden erin die demuziek als thema hadden, en van deze vindt u, indien gewenst, er één in een bijdrage van dinsdag 14 september op de zustersite Tempel der Toonkunst, de tweede is opgenomen op de eveneens aan deze site redactioneel gelieerde site Muziek en mensen, in een artikel dat is opgenomen op zondag 12 september. Een schilderij dat een lezende man toont en derhalve de titel draagt Le Liseur is te vinden in een artikel van heden over een jongensbasisschool van Gareth Malone, heden opgenomen op de moedersite Cultuurtempel.
De Scène de théâtre die hierboven is afgebeeld, toont ook tot in de detail de onmiskenbare signatuur van Honoré Daumier. Diverse scènes op de planken en in de zaal hebben de aandacht van de meester getrokken, die de beelden uit zijn hoofd weer op doek heeft geplaatst.

Buitenspelen met William Shakespeare in Diever

Het digitale Nederlandse televisiekanaal Holland Doc 24 presenteert op donderdag 22 juli, tussen 21:28 uur en 22:36 uur de documentaire Buitenspelen van Rosa van Hofwegen, over het Shakespeare Openluchttheater in de Drentse plaats Diever, waar jaarlijks één van de toneelspelen van William Shakespeare (1564-1616) wordt opgevoerd, en met zeer veel succes. Al meer dan zestig jaar is dit evenement in trek bij de liefhebbers, die van heinde en verre komen om het gebeuren te kunnen bijwonen.
Het Openluchttheater bevindt zich in de bossen en dat maakt het voor tal van Shakespeare-spelen alleen maar gemakkelijker, aangezien er hier en daar nog wel eens sprake is van een bos in die comedies en tragedies.
Holland Doc 24 herhaalt de documentaire deze week in ieder geval nog twee keer: op vrijdag 23 juli, 's avonds tussen 22:47 uur en 23:55 uur, en op zaterdag 24 juli, eveneens 's avonds tussen 21:02 uur en 22:10 uur. Voor eventueel meer herhalingen op tijdstippen in de nachtelijke uren en overdag vanaf 06:10 uur raadplege men de digitale programmagegevens via gids.vpro.nl

Friedrich Schillers Kabale und Liebe via WDR-tv

Spreekbuis van de tijdgeest
Op dinsdag 13 juli presenteert de Duitse regionale televisiezender Westdeutscher Rundfunk (WDR) het 'jeugddrama' — hetgeen in dit geval betekent ontstaan tijdens de jonge jaren van de auteur Kabale und Liebe uit 1784 van Friedrich (von) Schiller (1759-1805). Dat gebeurt in het kader van het programma Theater aus NRW (Nordrhein-Westfalen). Het stuk wordt in de VPR)-Gids gekwalificeerd als wetenschapskomedie, en dat zou enerzijds kunnen betekenen dat we iets anders voorgeschoteld krijgen dan we in eerste instantie verwachten, aangezien het toneelstuk van Schiller — dat eerst Luise Müllerin zou gaan heten; onder de titel Luisa Miller is het in 1845 getoonzet door Giuseppe Verdi — als bürgerliches Trauerspiel geldt.
Anderzijds maakt de redactie van genoemde programmagids reeksen blunders als het om muziekdrama's of andere composities gaat, en derhalve kunnen we pas achteraf met enige zekerheid vermelden waarover het allemaal wel ging. In ieder geval denk je toch even aan een korte tekst die Schiller zelf ten beste heeft gegeven: "Ich möchte gern in dieser holperichten Welt einige Sprünge machen, von denen man erzählen soll." 

Profetische woorden?
Dat heeft Schiller genoteerd in de tijd dat hij aan Kabale und Liebe heeft gewerkt. Die periode liep van september 1782 tot januari 1784. De eerste gedrukte editie van het stuk verscheen op 15 of 16 maart van dat jaar bij Schwann in Mannheim, waar Schiller sedert enige tijd woonachtig was. Op 13 april 1784 werd de eerste opvoering van dit drama in vijf bedrijven gerealiseerd in Frankfurt am Main.

Wellicht dat de regie van het door de WDR — deze dinsdag tussen 23:45 uur en uur in de nacht op woensdag 14 juli — uit te zenden productie die sprongen voor de auteur heeft gerealiseerd, zij het twee eeuwen na diens verscheiden, en is het de bedoeling dat ik op deze site achteraf daarover "erzählen soll." In het laatste geval bent u, in verband met Kabale und Liebe nog niet van ons af. Want als er al sprake is van een andere voorstelling dan wij in principe in gedachten hebben, en daarin meer kabaal dan liefde in voorkomt, zijn wij allen op deze plek enigszins ontregeld.
____________
Afbeeldingen
1. Friedrich (von) Schiller door Johann Friedrich Bolt (1769-1836), omstreeks 1792.
2. Voorzijde van de gebonden editie van het Schiller Handbuch van uitgeverij Metzler, Stuttgart 2005.

Het acteursleven in The essay op BBC Radio 3

De Britse zender BBC radio 3 biedt de komende vijf dagen, direct na middernacht — al die dagen tussen 00:00 uur en 00:15 uur onze tijd, in het vaste programmaonderdeel The essay — de aflevering van deze week in vijf delen onder de titel Half shame, half glory — Postcards from the acting profession.
Het eerste onderdeel — dat in de nacht van maandag op dinsdag te beluisteren valt — behandelt de rol van de toneelspeler — die in de onderhavige context beter acteur kan worden genoemd — als verteller van verhalen, waarbij de stem een instrument van doorslaggevende betekenis is.
In het tweede gedeelte — tijdens de nacht van dinsdag op woensdag — komt de stellin aan de orde dat optreden in een toneelstuk veel meer een kwestie is van perfectioneren in plaats van een zaak van oefenen.
Het derde deel — in de nacht van woensdag op donderdag — is het thema de relatie russen acteur en regisseur.

Deel vier — als het officieel reeds vrijdag is — laat de luisteraar kennismaken met acteur Mat Fraser (geboren 1962), die altijd een koffertje bij zich heeft, en over de inhoud daarvan vertelt: allemaal hulpmiddelen voor een acteur, welke hem aan een baan zouden kunnen helpen; hij neemt het dan ook altijd mee naar audities.
Het laatste onderdeel — dat in de nacht van vrijdag op zaterdag ter kennisname de ether zal worden ingezonden — gaat over de vraag wat het betekent om als acteur werk te hebben, en daarnaast wat het inhoudt om werkloos te zijn. Hetgeen niet hoeft te, en zelden zal, betekenen dat de persoon in kwestie ook werkeloos is.
__________
Afbeelding: Acteur Mat Fraser op de confronterende toer met een striptease, waarbij hij zich ook ontdoet van zijn armprotheses.