dinsdag 22 april 2008

Twee klassieke Duitstalige theaterstukken beide als luisterspel op zondagavond 27 april op WDR en BBC

Georg Büchner
Aanstaande zondagavond kunt u via radio-uitzendingen luisteren naar twee klassieke Duitstalige stukken uit de theaterliteratuur van de laatste eeuwen. Het eerste betreft het drama Dantons Tod uit 1835 van Georg Büchner (1813-1837), die slechts 23 jaar oud is geworden.
De Duitse radiozender WDR 3, een cultuurzender met voornamelijk muziek, presenteert tussen 20:05 h en 22:00 h Büchners befaamde stuk in het kader van het programma Bühne: Radio.

Arthur Schnitzler
Halverwege dit gebeuren, om exact 21:00 uur onze tijd, begint BBC Radio 3 in de reeks Drama on 3 met de uitzending van de radioversie van het bekende fin de siècle-drama Professor Bernhardi uit 1912 van de Oostenrijkse schrijver Arthur Schnitzler (1862-1931). Die uitzending duurt tot 22:30 uur.
Een bijzonder gelukkig jaar kan het jaar 1912 voor Arthur Schnitzler niet worden genoemd. De première van het (lange tijd) veelvuldig besproken stuk Reigen, zou, in het Hongaars, op 13 oktober in Boedapest worden gegeven, maar dit werd van hogerhand verboden.
Op 25 oktober 1912 was de première van Professor Bernhardi gepland in het Deutsche Volkstheater te Wenen, maar ook die opvoering kon niet tot stand komen doordat de censuur ingreep.
Op 28 november is de première toen maar gegeven in het Kleine Theater in Berlijn, waar de koene Viktor Barnowski directeur was. Nog tijdens de avond van de eerste opvoering overleed Schnitzlers grote vriend Otto Brahm.
Ter gelegenheid van Schnitzlers vijftigste verjaardag — hij was op 15 mei 1862 geboren — zijn zeven delen Gesammelte Werke bij Samuel Fischer verschenen: 3 delen Erzählende Schriften en 4 delen met Theaterstücke.
____________
Afbeeldingen
1. Georg Büchner als zeventienjarige, in 1830
2. Arthur Schnitzler

zondag 20 april 2008

Theaterprogramma Brug naar Russische Romantiek van 23 april — 3 mei op tournee door Nederland


Fantasie creëert sprookjessfeer

Een Russisch koor, twee vertellers, een halve fee die ook nog eens vioolimprovisaties verzorgt, en, niet te vergeten, de juiste dosering aan menselijke fantasie, blijken tezamen een reeks avondvullende theaterprogramma's te kunnen realiseren. Dit jaar gebeurt dat op een scenario van Anna Backerra onder de titel Brug naar Russische Romantiek, door de theatergroep De Nieuwe Rusluie. De scenariste speelt zelf ook mee: zij verzorgt de vioolimprovisatie. Daarnaast doet er in elke voorstelling nog een instrumentalist mee. De klarinettiste Ina Weijers is op 23, 24 en 28 april van de partij, de hoboïst Jan de Laat reist op 25, 26 en 29 april met de vertellers en zangers mee, en op 2 mei en ook op 3 mei is het Vera Prijs, die zich als klarinettiste bij de theatergroep aansluit. Vanzelfsprekend mogen we de naam van degene die het licht verzorgt, hier niet vergeten: Jan Verstappen.


Tournee door ons land
Op 23 april start de voorjaarstournee van De Nieuwe Rusluie in het Museum Oud Vriezenveen in de Overijsselse plaats die, wie zal het in deze context verbazen, Vriezenveen heet. Dan is er nog sprake van een generale repetitie, maar de avond direct daarna wordt in dezelfde entourage de eerste officiële voorstelling gegeven. Dan volgen er tot en met zaterdag 3 mei nog zes voorstellingen in een speelgebied dat zich dit voorjaar uitstrekt tussen Rotterdam en Groningen. De exacte data, locaties, aanvangstijden en toegangsprijzen zijn te vinden op de website van de Karavaan der vertellers.


Brug tussen Nederland en Rusland
De handeling, die dit theaterprogramma 'draag, is de volgende: In de omgeving van een brug die tussen Nederland en Rusland ligt, ontmoet een sprookjesschrijfster, die op zoek is naar inspiratie, een verteller, die op jacht is naar verhalen. Om haar te helpen, vertelt hij dadelijk een verhaal en wanneer zij hem daarbij begeleidt met vioolklanken, wordt hij op slag verliefd op haar. Zij op haar beurt wordt echter verliefd op de dirigent van een passerend Russisch operagezelschap."
Het drama dat zich daarna voltrekt, wordt gekenmerkt door allerlei gebeurtenissen die duidelijk maken dat cultuurverschillen, waarbij taalbarrières veelal bijzonder grote obstakels vormen, indien de betrokkenen daarop al te zeer gefixeerd blijven, en zich te weinig richten op het intermenselijke contact dat, op de juiste manier in praktijk gebracht, drempels kan verlagen en met veel goede wil en inzet niet zelden zodanig kan slechten dat men gezamenlijk een nog onontgonnen terrein daarachter in ontwikkeling kan brengen.

Dan verschijnt er een praatgrage boerenvrouw op het toneel, die beslist goede bedoelingen heeft, maar om alles wat van belang is daar bovenuit te tillen, vervullen de Russische verhalen en de muziek die het tienkoppige, gemengde koor van operazangers uit Sint Petersburg [1] presenteert, en tevens de vioolimprovisatie, een zo belangrijke rol dat het water uit de oorspronkelijke bron des levens weer kan gaan vloeien, waarna alles uitmondt in een bruisend feest. En zo hoort dat in een sprookje.
__________

[1] Dirigent van The Saint Petersburg Concert Singers is Michael Golikov; Михаил Голиков zou in een Nederlandse transliteratie de voornaam Michail moeten krijgen, maar met het oog op internationale betrekkingen zijn er tal van kunstenaars die de Russische ch als (Engelse) kh laten opnemen, en dat geldt ook voor voornamen, zoals Alexander, die, meer exact als Aleksandr zou moeten worden gespeld.
____________

Afbeeldingen
1. Het symmetrisch opgestelde, gemengde koor van operzangstemmen: vijf dames en vijf heren met vooraan in het midden de dirigent.
2. Scenariste Anna Backerra verzorgt tevens de vioolimprovisatie.
3. Verteller Wim Wolbrink.

4. Vertelster Janna van den Berg.
Al deze foto's zijn gemaakt door Paul Wels.